Vanuit de Sahara naar de kust.

De bus die ons vanuit Boumalne naar Ouarzazate zou brengen bleek een minibusje volgepropt met locals en ons. Wederom veel bekijks. Gelukkig was de route wel mooi, want met al dat gehobbel en op 1 bil zitten is 2 1/2 uur lang genoeg.
In Ouarzazate moesten we een tijdje wachten op de bus naar M'Hamid, dus mooi de tijd om even rond te lopen en te lunchen.
Om 16 uur vertrok de bus naar M'Hamid, het meest zuidelijke dorpje aan de rand van de Sahara woestijn op de grens met Algerije.
In deze bus zitten ook locals die proberen je te strikken voor een woestijntocht bij hen, maar jammer voor hen hadden we vooraf al wat geregeld.
Bijzonder was dan ook dat bij een tussenstop van de bus we werden aangesproken door 2 jongens die beweerden van die organisatie te zijn en ons kwamen oppikken. (dit terwijl we hadden afgesproken in M'Hamid) Onze achterdocht was groot, maar toen ze ook onze namen wisten en we de man aan de telefoon kregen bij wie we de trip geregeld hebben, konden we niet meer dan dit aannemen.
In M'Hamid hebben we in een kasbah (kasteel) geslapen, gemaakt van steen, water, klei en riet. (zoals de huizen daar voor de bakstenen en betontijd werden gemaakt).

De volgende ochtend om half 9 vertrokken we de woestijn in. Eerst een paar uur op 2 kamelen. We waren de enigen op dat moment dus dat was leuk. Vanaf lighouding op de grond kwamen de kamelen met ons op hun rug (voorzien van tulband tegen de warmte) met een hoop geschommel vanuit hun knieeen omhoog. Het eerste deel woestijn is vooral een dorre massa, waar je om je heen diverse mensen op ezeltjes voorbij ziet komen. De ezel is echt wel het vervoermiddel in Marokko. Met of zonder karretje, volgeladen met dozen, gras, kruiden, t maakt niet uit. De ezeltjes werken wel.
Overigens zien ze er allemaal goed verzorgd uit, en gaat men vriendelijk om met de meeste dieren (ook katten en honden)
Na t dorre deel kwamen er palmbomen op ons pad en de eerste kleine zandduinen. De kleur van het zand verandert langzaam van grijsbruin naar oranje geel. Door de warmte zijn er fata morganas te zien.
Na dit eerste deel kwamen we in een kamp terecht, vanwaaruit we verder gingen met de landcruiser.
Bij een oase lekker gerelaxed, springbokken gezien en heerlijk gelunched. Eind van de middag het laatste stuk naar de zandduinen van Erg Chigaga, minst bezocht en minst toeristisch, maar absoluut niet het minst mooist en ook al gebruikt als decor in menig film.
Op 2 zwitsers na waren er geen toeristen te bekennen in ons kamp en de omliggende kampen en wij waren met zijn 2en dan ook de enige boven op de duinen om te genieten van de zonsondergang.
De nacht was erg helder, en ondanks de bijna volle maan konden we genieten van een nacht onder de schitterende sterrenhemel.
Heerlijk geslapen in de buitenlucht.

De volgende ochtend genoten van de zonsopkomst, die de duinen weer langzaam oranje kleurden. Na t ontbijt was het alweer tijd om terug te gaan. De zwitser en ik hebben de terugweg op t dak van de jeep gemaakt, de rest zat liever gewoon in de jeep.
De zwitsers hadden een huurauto en hebben ons een lift terug gegeven naar Ouarzazate. Helaas kwamen we daar die dag niet verder doordat de nachtbus al vol zat en er geen andere gingen tot de volgende ochtend, dus de reis naar Essaouira hebben we moeten uitstellen tot de volgende dag.

Eerst met de bus naar Marrakech. De CTM bus naar Essaouira ging pas een paar uur later, dus hebben we ons ingelaten met een ander lokaal busbedrijf die eerder vertrok. Nou dat hebben we dus geweten. Het begon al met t betalen voor de bagage, dat was 10 keer zoveel als normaal. Dat vertikten we dus, en toen als excuus ook nog gebruikt werd: t is ramadan, hij heeft honger, wij zijn toeristen en hebben geen honger dus kunnen hem best extra betalen, had ik t helemaal gehad. Na een grote mond terug heb ik de tassen uit t ruim getrokken en ons geld uit zijn handen gegrist. Toen een 2e man zich ermee ging bemoeien konden we ineens de helft minder betalen (nog teveel overigens maar goed) De bus was verder verrot, losse gescheurde leren stoelzittingen, heet (een kapot raampje zorgde voor de ventilatie) en ging een uur later weg als gepland, stopte op elke straathoek, maar we zijn uiteindelijk in Essaouira aangekomen. Helaas zat daar de Riad (guesthouse)die we gereserveerd hadden ineens vol, net zoals de 4 anderen die we daarna langsgingen. Uieindelijk hebben we ons overgegeven aan een jongen die wel een adresje wist. Ook daar zaten de kamers vol, maar hadden ze nog wel een suite over, die iets duurder was (en relatief nog goed te betalen) Die was op het dak, 3 kamers en een megabadkamer en echt onwijs knus. Moe van alles hebben we het genomen en heerlijk genoten van de knusheid van het Riad de 2 dagen daarna.
Helaas sloeg het weer helemaal om, en de wolken gingen over in regen en onweer.
De hele nacht heeft het gegoten, evenals de dag erna. Tussen de buien door toch op verkenning geweest in t havenstadje.
De haven zelf is een hele belevenis. Vis en krab komt af en aan, wordt uitgestald op kartonnetjes op de grond, op een tafeltje of gewoon op de grote hoop. Ertussendoor wordt de vis schoongemaakt en wordt er onderhandeld.
Verder heeft Essouaira een leuke medina met allemaal kleine steegjes, winkeltjes, restaurantjes en zijn de mensen een stuk minder opdringerig dan in Marrakech.
We hebben ons hier ondanks t slecht weer evengoed prima vermaakt.

De dag erna zijn we met de bus naar Agadir gegaan. Wederom ons om de gunstige tijd een andere maatschappij dan CTM laten aanpraten en wederom ging dit niet goed. De bus zou half 12 weggaan, wij waren keurig om 11 uur aanwezig, maar om 12.30 uur zaten we nog in een stilstaande bus met open motorkap.
Geen airco (zoals was gezegd) 2 keer zoveel geld voor de bagage gevraagd (gelukkig hadden we ons vooraf laten informeren, dus niet ingetrapt)en niet op tijd weg.
Na 1 1/2 uur was ik t wachten zat en ben ik naar de kaartjesverkoper gegaan. Tja de eerste bus was niet gekomen en deze ging pas om 13.00 uur weg, en ach, ik had toch niet teveel betaald, proberen kon geen kwaad..... En dan een beetje dom staan lachen. Toen was ik er echt klaar mee, heb mijn geld teruggeist (en gekregen), spullen uit de bus gehaald en alsnog met de CTM gegaan die een half uurtje later dan 13 uur vertrok. Zit je daar dus je halve dag op zon busstation te verdoen. Ik ben al heel wat gewend inmiddels, maar deze 2 dagen waren weer t toppunt. (wat zijn we toch verwend hier in Nl)

In Agadir appartementje genomen, maar ook hier was t bewolkt en grauw. Nu is Agadir een toeristische kustplaats die voor ons niets meer te bieden heeft dan dure all inclusieve hotels en strand en na 1 dag daar rondhangen in de regen/ wolken hadden we t wel weer gezien en hebben we een autootje gehuurd voor de laatste 3 dagen. Verder de kust afgereden naar Mirleft. Schitterende kust, verlaten stranden, rotswanden, niet toeristisch, maar ja toch een stuk minder leuk in de nattigheid.....
In Aglou plage een hotelletje aan t strand gevonden, supermooie zonsondergang, je zag de wolken echt boven de kust hangen terwijl t verder op zee helemaal helder was en heerlijk geslapen.

Allah was ons niet helemaal slecht gezind en gunde ons de laatste 1 1/2 dag toch nog prachtig weer. 1 dag hebben we dus heerlijk op zo'n mooi strandje tussen de rotsen doorgebracht.(waar we eerst helemaal alleen waren, later alleen nog 4 anderen aan de andere kant van het strand)
De laatste dag hebben we een route terug naar Agadir genomen door de Ameln valley in de Anti Atlas. Een schitterende route door roze oranje gekleurde bergen, kasbahs, berberdorpjes en landbouwterrassen. Echter kost het rijden door de bergen ook meer tijd dan ingecalculeerd en zo kwamen we nog maar net op tijd terug in Agadir, waar de man van het verhuurbedrijf ons al ongeduldig stond op te wachten (ongekeerde wereld)om met ons mee te rijden naar het vliegveld. Hopelijk was hij nog op tijd terug voor het einde van deze Ramadandag en het begin van een eetfestijn de rest van de nacht.....
We hebben wel geleerd hoeveel impact de hele Ramadan heeft, t lijkt me enorm zwaar, zeker in gebieden als de woestijn zo'n hele dag zonder eten. Alles ligt dan ook plat en stil 's middags, er is geen leven op straat, winkels etc zijn gesloten, taxis rijden niet, en om 18.45 uur zit iedereen klaar tot het moment waarop de sirene gaat die aankondigt dat er gegeten mag worden. Respect voor de mensen die het echt vanuit volle geloofsovertuiging doen, maar ook wel een soort van minachting voor mensen die het als excuus gebruiken om overal extra geld voor te vragen, aangeven dat het zo zwaar is, dat ze honger hebben en dat ze daarom niks hoeven te doen tenzij wij heel veel geld extra betalen, dan willen ze wel wat doen.......
Dat vond ik wel opvallend tijdens het zelf reizen in Marokko: heel veel mensen willen wat van je zonder er maar iets voor te hoeven doen. Als ze de weg wijzen willen ze er al geld voor. Dit gaat op den duur echt ten koste van de mensen die dan juist heel vriendelijk zijn, daar sta je dan vaak al achterdochtiger tegenover en stel je je minder open voor de leuke momenten die dit kan brengen.
Verder is het toch echt een mannencultuur, ondanks dat zij zeggen dat het een vrije cultuur is, vrije geloofsuiting en keuzevrijheid. Toch zie je weinig vrouwen op straat bij openbare gelegenheden als terras of restaurant.
Een ander opvallend aspect is dat de moskeeen niet rond zijn, zoals in Turkijke, maar hoge torens, niet open voor publiek en dat veel gebouwen er aan de buitenkant totaal niet uitzien, maar aan de binnenkant pracht en praal zijn.
Al met al hebben we weer een mooie reis gehad, veel verschillende dingen gezien en gedaan en zijn we weer een ervaring rijker......
Bedankt voor jullie interesse en berichtjes tijdens de reis, erg leuk om te lezen.
Tot gauw! Wij zijn weer in koud Nederland......