Zeilen naar San Blas & rondstruinen in Panama city

Vanaf Cartagena, Colombia, gaan we zeilend naar Panama. Met 4 anderen en de kapitein arriveren we, na 2 volle dagen op open zee, bij de paradijselijke eilanden van de San Blas archipel aan de Panamese kust. Vanuit de rust, natuur en eenvoud van de eilanden is onze volgende en tevens laatste stop in Panama Panama city, de moderne en drukke hoofdstad van Panama en wereldberoemd om het Panama kanaal. Een wereld van verschil. Liefs, Arjan & Mariska

21 maart 2010 Cartagena, Colombia
Om 10 uur worden we door de vrouw van de kapitein opgehaald om naar de haven te gaan. De kapitein had ons al gewaarschuwd dat vertrekken uit Colombia niet zo simpel is en dat we afhankelijk zijn van de grillen van één persoon die voor het vertrek van alle schepen (van groot tot klein) in Cartagena moet tekenen. Hij is militair en komt echter maar 1 of 2 keer per dage even op de haven langs en tekent dan dus de papieren op volgorde van binnenkomst. Die van ons lagen er al sinds gisteren! Tot die tijd kunnen we ons vermaken in de nabij gelegen supermarkt, met café, “restaurantje” en internet. Na een paar uur hebben we binnenkant van de super wel gezien en gaan we buiten zitten aan de waterkant. Om 12 uur komt het bericht dat het op z’n vroegst 3 uur wordt en als het papiermet de fel begeerde handetekening er om 3 uur ook niet is betekent dit dat we pas de volgende ochtend vroeg zullen vertrekken. Het geluk zit ons niet mee en het is uiteindelijk 5 uur als we eindelijk de papieren binnen hebben. Nadat iedereen in de haven nog 1 keer gedoucht heeft (lees: onder een koude waterstraal achter een houten schotje op de steiger) verlaten we de steiger en gaan we niet veel verder voor anker. Al direct wordt Arjan tot 1e stuurman gemaakt en hij tracht zo goed en kwaad als het gaat de boot goed te besturen als de kapitein, Fabian, met het anker bezig is. ’s Avonds eten we pasta en al snel na het eten gaat iedereen slapen. De zeilboot is een Nederlandse boot en toevallig gemaakt in Alkmaar. Binnen is een klein keukentje en zijn er slaapplekken voor 4 personen. Daarachter is een tussenruimte met klapdeurtjes waar het toilet zit (we krijgen allemaal training in het gebruik hiervan om te voorkomen dat het toilet volloopt en overstroomt) En daar weer achter in de voorpunt van de boot is een ruimte waar wij slapen. Bij alle bedden hangen hele kleine ventilatortjes en in onze hut is er alleen een klein klapraampje wat open kan. Aan de achterkant staan op het dek 2 kleine bankjes tegenover elkaar waar we net met zijn 6en kunnen zitten. En daar weer achter is het roer bevestigd. Ook op de punt is enige ruimte om te gaan zitten, maar op zich is het, zeker de dagen op open zee, best krap met 7 man.
(www.sailingkoala.com)

22 maart 2010 Colombia -> Panama (volle zee)
Na een bijzonder warme en broeierige nacht worden we al vroeg wakker met het vooruitzicht dat het nu echt gaat gebeuren. Rond 7 uur lichten we het anker en varen we op de motor de haven uit. Om basis van de aanwijzingen van de kapitein loodst Arjan de boot vanuit de haven de open zee op. Al snel neemt de deinig toe en is de noodzaak voor zeeziekte pilletjes ons duidelijk. Eenmaal op volle zee gaan de twee zeilen omhoog en varen we naar het westen, richting Panama. De boot wordt door de automatische piloot bestuurd en het is alleen noodzaak het bootverkeer nauwletend in de gaten te houden om vroegtijdig een koerswijziging in te kunnen zetten. Langzaam verdwijnen het land en even later de schepen uit zicht en varen we midden op zee. We vermaken ons door ons boek te lezen, wat te slapen of naar de schijnbaar oneindige zee te kijken. Voor de nacht wordt een schema opgezet waarbij iedereen 1 (de vrouwen) à 2 (de mannen) uur wacht moet houden om zo te voorkomen dat we een andere boot raken. Arjan moet tussen 1 en 3 wacht houden en Maris het opvolgende uur. Tijdens de uren ervoor ontdekken we ook hoe slecht onze slaapplek, de voorste kajuit net achter de kiel, is voor volle zee. We stuiteren regelematig door het kleine hokje en belanden dan ook ongewenst(!) bovenop elkaar! Het wachthouden is een prachtige ervaring. Het is bijna magisch om niets te horen behalve de zee, de wind en de klapperende zeilen en niets te zien behalve de heldere sterrehemel, de ¾ volle maan en het lichtgevende plankton in de golven. Maris ziet nog twee vallende sterren om het gevoel nog verder aan te sterken.

23 maart 2010 Aankomst bij de San Blas eilanden, Panama
Vandaag wederom een lange dag zeilen op open water. Inmiddels is iedereen al gewend aan de beperkte ruimte op de boot, de schommelingen en onverwachtse overhellingen door de golven. Aan het eind van de dag is er dan toch echt land in zicht! En wat voor land. Overal om ons heen duiken kleine eilandjes op. Witte stranden, palmbomen en daartussen een knalblauwe zee. Alsof we zo het decor van een bounty reclame binnen komen zeilen. Ondanks dat het bewolkt is, duiken we allemaal, zodra we voor anker liggen, de zee in. Heerlijk om na 2 dagen zweten het frisse water in te kunnen duiken. We liggen in “the blue lagoon of the Caya Holandes Islands” tussen diverse kleine eilandjes en een aantal dure catamaranzeilboten. Het bijzondere aan de San Blas archipel is dat de Kuna indianen, de oorspronkelijke bewoners van deze eilanden, het gelukt is om redelijk onafhankelijk te blijven van eerst de spanjaarden en later de Panamesche regering. Het is dus min of meer zelfstandig. De Kuna’s leven van vissen (voor zichzelf) en de export van cocosnoten. De eilanden waarop de cocosnoten groeien, wordt om de paar maanden door een andere Kuna familie bewoond om de oogst binnen te halen en de winst te krijgen. Een kleine bijverdienste is voor sommige familis het toerisme: ze koken voor toeristen, verkopen zelfgemaakte doeken, verzorgen boottochtjes en rondleidingen en op sommige eilanden kan je zelfs overnachten. Voor de avond maken we wederom pasta klaar en genieten we van de prachtige omgeving voordat we een rustige nacht tegemoet gaan.

24 maart 2010 San Blas, “Koala island” en Calubir
Na een goede nachtrust steken we ons hoofd buiten de hut en we zien een blauwe lucht, zon en een prachtige omgeving. We kunnen niet wachten om vanaf de boot het knalblauwe water in te duiken en we zwemmen naar een klein onbewoond eilandje, door Fabian gedoopt tot “Koala island” Het eiland is prachtig en zeer fotogeniek en het snorkelen is ook erg mooi. We genieten volop, wat een paradijsje! Later deze dag zeilen we in 4 uurtjes door naar Calubir waar we eind van de dag aankomen. Calubir is een eilandje wat volgebouwd is met Kuna hutten. Eigenlijk is het gewoon een dorp, er is ook een schooltje en een klein museum. We zijn te gast bij een familie die voor ons zal koken. Koken gebeurt in de hut op een vuurtje op de grond. De hut is vrij groot en er wonen meerdere gezinnen. Bij de Kunas is de vrouw het belangrijkst en is het normaal dat de schoonzoon bij de familie van zijn vrouw intrekt. In de hut staan 2 grote bedden en verder hangen er hangmatten waar alle kinderen in slapen. Overal aan de balken hangen er kleren. Wanneer de familie kookt, amuseren wij ons met de kinderen uit het dorp, die na enige aftastenheid loskomen en het leuk vinden met ons te spelen, te ravotten en vooral om zelf fotos te maken met onze camera’s. Als we gaan eten (rijst, vis, linzen en salade), ligt de familie al op bed! Wel een beetje vreemd om dan in dezelfde hut de maaltijd te nuttigen. Terug op de boot nemen we nog een rum cola en zoeken we onze hut op.

25 maart 2010 San Blas, Povenir, Calubir en Chichime
Vanochtend vroeg gaan wij samen met Fabian mee naar Povenir, het eiland waar de douane van Panama gevestigd is. De man die wij nodig hebben is er nog niet, dus dat wordt even wachten. Ondertussen bekijken wij het gebouw en het eiland, waar we snel klaar mee zijn, want het is niet groot. Er is een landingsbaan voor kleine vliegtuigjes, een hotel, een restaurant en de douane. Het gebouw is een beetje een bouwval, wat het juist erg leuk maakt. Een modern gebouw had hier ook niet gepast. Al snel is Fabian de juiste stempels en papieren rijker en wat dollars armer en varen we met de zodiac terug, nadat we eerst nog wat vers fruit gekocht hebben uit een bootje. Als we aankomen is de rest ook wakker en ontbijten we. De rest van de ochtend relaxen we een beetje op de boot en rond lunchtijd gan we weer aan land op het eilandje Calubir, waar een lunch voor ons bereid wordt, deze keer met kip, rijst, salade en linzen. De man van dit gezin laat ons vol trots zijn hut zien en vertelt eea over zijn familie en het eiland. Zijn jongste dochter komt aanlopen, kijkt ons allemaal eens aan en loopt vervolgens rechtsreeks op Arjan af, om hem ook niet meer los te laten de rest van de middag. Na de lunch lopen we nog een rondje over het eiland. Prachtig om een kijkje te kunnen nemen in het dagelijkse leven van de Kuna’s. Allen even vriendelijk. We passeren een schooltje, dames in prachtige klederdracht die de was doen, kinderen die in een teiltje gewassen worden, spelende kinderen, dames die rondlopen met van alles op hun hoofd etc. Ook het vermelden waard zijn de toiletten. We hebben er 2 gezien op dit eiland: Aan het einde van een steiger boven de zee staat een hutje van golfplaten en daarin zit het toilet. Hierna gaan we terug naar de boot en varen we naar onze laatste stop: Chichime. Ook hier weer een prachtige baai met 2 wat grotere eilanden en in de verte een heel klein eilandje van een paar vierkante meter. We zijn mooi op tijd om nog wat te zwemmen en rond te lopen op het eiland. Er wonen hier 3 of 4 families, waarvan 1 vast en de andere enkele maanden voor het verzamelen van de cocosnoten. Als extra inkomen worden er prachtig gekleurde doeken gemaakt en kralenarmbandjes en enkelbanden (die beiden onderdeel vormen van de klederdracht van de Kuna dames) verkocht. Bij deze familie hebben we ook ons avondeten van cocosrijst en linzen. Zonder vis deze keer. Blijkbaar wordt er maar weinig vis gevangen, want ook bij de vorige families was dat lastig. Er schijnt nogal wat geld verdiend te worden aan de handel van cocaine, wat opgediept wordt uit de zee. Wanneer smokkelaars controle krijgen, wordt de cocaine over boord gegooid en dus soms teruggevonden door de bewoners. Dat is voor sommigen aantrekkelijker dan vis te vangen.

26 maart 2010 San Blas, Chichime
Vandaag hebben we de hele dag in dit stukje paradijs. We blijven ons erover verbazen dat de bountyeilandjes ook echt bestaan. Na het ontbijt varen we naar het eiland aan de overkant, waar 1 familie woont. Ook hier bewonderen we de mooie doeken en krijgen we een kijkje in het dagelijkse leven van dit gezin. Oma hangt in de hangmat in de hut, een andere vrouw doet de was in een grote teil en hangt het tussen de palmbomen te drogen, 2 honden rennen vrolijk tussen alles door en de mannen hakken cocosnoten. Aan de andere kant van het eiland is een mooi stuk wit strand en het is water vrij ondiep, waardoor het heel lichtblauw lijkt. Erin ligt een grote rode zeester en overal vinden we grote witte schelpen. De palmbomen die half over het water hangen maken dit plaatje compleet. We vervelen ons geen moment! Fabian is ondertussen op zoek naar families die vis en kreeft hebben gevangen en bereid zijn deze te verkopen aan ons. Nadat het hem gelukt is, varen we terug naar het andere eiland waar we lunchen met gerookte vis aangevuld met, hoe verrassend, cocosrijst en linzen. Arjan gaat nog even snorkelen en spot een mooie grijs zilver gestippelde rog. Na de lunch varen we met de zodiac naar het kleine eilandje, door ons gedoopt als “Mickey mouse eiland” . Dit bestaat uit niet meer dan een paar vierkante meter wit zand met palmbomen temidden van een prachtig turquiose zee. Ook hier vinden we een behoorlijk grote zeester, een gele deze keer, die door Daniel gebruikt wordt voor een zeer creatieve foto.... (In plaats van een zwembroek dient de zeester als kledingstuk voor een zeker mannelijk lichaamsdeel. Helaas hebben we hem moeten beloven deze foto niet op internet te plaatsen) Tot slot willen wij graag snorkelen in het buitenrif. Met de boot worden we daar gedropt en snorkelen we met de stroming mee terug naar de boot waar we ons klaarmaken voor de laatste avond hier. Naast de linzen en cocosrijst die ons ondertussen de neus uitkomen worden we verwend met kreeft. Niet verkeerd! Verderop wordt er met vuur opgetreden en tot slot nemen we nog wat rumcola en spelen we een spelletje kaart voor we teruggaan naar de boot. En dan gaat ons laatste nachtje op de boot in.....

27 maart 2010 San Blas – Panama City
’s Ochtends verlaten we na het ontbijt onze ankerplaats en nemen we afscheid van Daniel en Femke, die besloten hebben nog 3 dagen langer op dit eiland te blijven. Al snel zijn we los en varen we tussen de verscheidene andere zeilboten terug naar open zee. We nemen de aanblik van deze prachtige eilanden nog even goed in ons op voordat ze volledig uit het zicht verdwijnen. Een paar uur later zijn we aangekomen bij het eindpunt van de zeiltocht. We eten nog 1 keer tonijnsalade en nemen dan afscheid van Fabian als de shuttleboot arriveert om ons aan land te brengen. Aan land staat de 4x4 auto klaar om de rest van de tocht naar Panama City te maken. De tocht is erg mooi, vooral het eerste stuk wat door de bergen gaat. In Panama worden we bij hostel Zulys afgezet, het hostel waar Fabian voor ons kamers gereserveerd heeft. Het hostel ligt lekker centraal. Samen met Belinda en Linda gaan we nog even borrelen bij de Libanees op de hoek. Wat een overgang, van de paradijselijke eilanden van San Blas naar de drukte van Panama city.

28 maart 2010 Panama City
Na een rustige start van de dag pakken we de taxi naar Panama Viejo. Na de ontdekking van de nieuwe wereld door Columbus is het niet veel later als Balboa (een nationale held van Panama) oa de “munteenheid” (de munteenheid van Panama heet de Balboa, maar ziet, voelt en heeft dezelfde waarde als de Amerikaanse dollar, die hier dan ook gebruikt wordt als valuta) als eerste Europeaan de Grote Oceaan ziet. Vanwege de korte afstand tussen de twee oceanen en de korte afstand tot het goud uit Ecuador en Peru beginnen de Spanjaarden al snel met het vervoer van het goud via Panama. Men bouwt daarom de nederzetting Panama Viejo. Het ontgaat de Engelsen echter niet dat hier het vele goud van de Spanjaarden vandaan komt en het lukt Morgan om de stad uiteindelijk te veroveren, te plunderen en te verwoesten. Voor de opbouw van de stad besluiten de Spanjaarden dit niet weer op dezelfde plek te doen, maar zo’n 5 km ten westen vanwege natuurlijk bescherming door riffen, dit deel heet Casco Viejo. Hoewel het overgrote gedeelte bestaat uit ruines is Panama Viejo een leuk deel om doorheen te lopen. We starten bij de gerestaureerde toren van de cathedraal, die een mooi uitzicht biedt over Panama Viejo en in de verte de skyline van het huidige centrum. Na de cathedraal lopen we nog wat meer rond tussen de restanten van de huizen en gebouwen die destijds verwoest zijn. Van de meeste huizen is net veel over, maar van een aantal kerken is meer dan alleen de fundamenten nog zichtbaar. Na een uurtje rondwandelen rusten we even uit bij het uitkijkpunt over de Grote oceaan en niet veel later pakken we de taxi terug naar het hostel. We hadden het plan om ’s middags nog naar Casco Viejo te gaan, maar eenmaal terug komen we niet verder dan eten en wat relaxen. Morgen weer een dag. ’s Avonds eten we bij de libanees, gelegen om de hoek van het hostel.

29 maart 2010 Panama City
Na het ontbijt gaan we eerst op zoek naar het American Airlines kantoor. We hebben besloten om na Guatemala naar beneden te reizen richting Nicaragua en daarom is onze originele vertrekplaats van Cancun (Mexico) niet echt handig. Op basis van de aanwijzingen op internet naar het kantoor van AA gelopen. Op de zijkant van het gebouw duidelijke AA borden, maar de ingang is onvindbaar. Na wat rondstruinen vragen we aanwijzingen aan een voorbijganger. Deze vertelt ons dat het kantoor dicht is en dat er een ander kantoor is op ongeveer 1 km lopen. Verward volgen we de aanwijzingen van de man en komen we op een plek uit met vele luchtvaartmaatschappijen (Continental, Copa, etc.), maar geen AA. Hmmm??? Bij één van de kantoren geinformeerd en die vertelen ons tot onze verbazing dat het enige kantoor van AA op de plek zit waar we in eerste instantie waren. We lopen terug en na wat meer onderzoek op de eerste plek blijken we zowat naast de verborgen ingang te hebben gestaan. Grrr. Eénmaal binnen zijn we snel aan de beurt. Het duurt echter nog ruim een uur voordat het in orde is. Maar goed, uit eindelijk is de wijziging rond en vliegen we op 18 juni vanuit Nicaragua terug. Op de terugweg naar het hostel vinden we een erg leuke winkel waar we slagen voor een cadeau voor Nel, met wie we binnenkort in Guatemala haar verjaardag vieren. Daarvoor kopen we voor een paar dollar 2 perros calientes (nee geen grap, hot dogs heten hier echt zo) en twee grote bekers sap. Vlak voor het hostel ontdekken we een kapper en we duiken even snel naar binnen om er weer fatsoenlijk uit te zien voor de hereniging met Piet, Nel en Petra morgen. Nadat we even in het hostel zijn opgefrist pakken we de bus naar Casco Viejo, het deel van de stad dat gebouwd werd nadat Panama Viejo door de Engelsen verwoest was. Het is duidelijk dat men bezig is dit deel weer te herstellen na velen jaren van verval. Sommige gebouwen zijn weer in uitstekende staat en hebben de oude koloniale uitstraling weer terug en andere gebouwen zijn vervallen (tot echte bouwvallen aan toe). Maar ook deze gebouwen, die veelal woonhuizen zijn voor arme gezinnen, hebben hun charme en doen Maris denken aan Cuba. Vanaf de oude stadsmuur kijken we uit over de Grote oceaan en in de verte zien we veel grote schepen die klaar liggen om het Panama kanaal te mogen doorvaren. Aan het eind van de dag pakken we de bus terug en halen we eten bij de Chinees.

30 maart 2010 Panama City
’s Ochtends pakken we onze spullen in en zetten deze in de opslag van het hostel. Onze vlucht naar Guatemala vertrekt pas aan het begin van de avond en dit geeft ons mooi de gelegenheid om nog even het panama kanaal te bezoeken. Om wat tijd te besparen besluiten we een taxi te nemen naar het kanaal. Zo’n 20 minuten later zijn we bij de sluis Miraflores, de eerste sluizen serie vanaf de grote oceaan. De boten doorvaren het kanaal in 1 dag en daarom zijn de beste tijden voor deze sluizen ’s ochtends en ’s middags. Als we aankomen zijn we ruim op tijd om het sluizen proces voor de laatste boot van de ochtend volledig te volgen. Er zijn twee vaarstraten, waarbij iedere vaarstraat is opgebouwd uit twee sluizen direct achter elkaar. Verderop in het kanaal zijn er nog 2 sluizen series en hiermee wordt het hoogte verschil tussen de Grote oceaan en de Atlantische oceaan overbrugd. Voor het sturen van de grote schepen tijdens de tocht door het kanaal worden er duwboten en bij de sluizen kleine locomotieven gebruikt. Een tocht door het kanaal kost vanaf zo’n $1000 voor kleine zeilboten tot $350.000 voor grote vracht schepen. Hoewel het laatste een enorme bedrag is, is het nog altijd veel goedkoper dan de vaartocht rond de punt van Zuid Amerika te maken, vooral de brandstof en het tijdsverlies spelen hierin een belangrijke rol. Nadat de boot de sluizen serie heeft doorlopen lopen wij terug naar de hoofdweg met het idee de bus terug naar de stad te pakken. Als er na een half uur nog geen bus is geweest, stelt een mede wachtende voor om samen een taxi te delen. We gaan hierin mee, al blijkt even later dat de afgesproken prijs niet was om ons in het centrum te brengen (de ander is dan al uitgestapt bij een mall aan de buitenkant van de stad) maar slechts aan de rand. Niet bereid om meer te betalen zet de taxi chaffeur ons keurig af bij de bushalte voor de stad. Binnen 5 minuten zijn we weer op weg, dit keer in de locale bus. Al snel beginnen we de route weer te herkennen als wat we de vorige dag vanuit Casco Viejo hebben afgelegd. In de buurt van het hostel stappen we uit. ’s Middags eten we de restjes chinees en kijkt Arjan naar Champions League voetbal terwijl Maris het internet een beetje afstruint. Als Maris rond 15.30 naar buiten kijkt of de regen al weg getrokken is blijkt onze taxichauffeur van vanochtend, met wie we om 16 uur weer hadden afgesproken, al klaar te staan om ons naar het vliegveld te brengen. Geen probleem, we waren toch al klaar en omkleden kan ook op de luchthaven. Onderweg praat de vriendelijke chauffeur volop over zijn familie, Panama, etc. Al snel zijn we op de luchthaven en na omgekleed te zijn checken we in. Hoewel de selfservice checkin perfect verloopt duurt het nog een tijdje voor we onze tassen kwijt kunnen. Als we daarvan verlost zijn gaan we door de douane en op naar het vliegtuig wat ons naar Guatemala gaat brengen en waar ook de ouders en het zusje van Maris zullen aankomen.